van Santes naar Herent

300 ton Brouwgerst laden van Santes in Noord Frankrijk voor Herent in België.

Woensdag

We hebben deze morgen gelost in Arques en we gaan zodra we leeg zijn rond, richting Santes, waar we tegen 20:00u aankomen. We hebben de tijd, we gaan pas volgende week maandag laden. Maar er is in Santes plek genoeg om te liggen, ook voor het weekend en er wordt voor de komende dagen harde wind verwacht dus we zijn maar liever vast op de laadplek. Harde wind en leeg schip is geen goede combinatie, je loopt altijd wat meer risico.

Donderdag

We spuiten deze ochtend het ruim schoon zodat alles de tijd heeft om netjes te drogen, Gerst moet droog geladen worden in een schoon ruim.

Brouwgerst is een vrij licht product en het moet onder de luiken geladen worden. Dat wil zeggen dat het belangrijker is hoeveel m3 we laden dan hoeveel ton we in totaal meenemen, vooropgesteld dat we niet zóveel ton in hebben dat we te diep komen te liggen voor de bestemming. Met 300 ton komen we 2,12m diep te liggen en dat is geen enkel probleem.

Maandag

Vandaag is het regenachtig weer en dat is vervelend, met onze luiken is het vrij veel werk om steeds tussendoor open en dicht te leggen en de lading mag niet nat worden.
Gelukkig gaat het laden erg vlot en zijn we in 2 uur vol, we kunnen net dicht leggen voor het begint te hozen. Wij zijn nat maar de lading is droog en dat is het belangrijkste.

We vetrekken tegen 10:30u. Veronica begint met het afspuiten van de buitenkant van het schip zodat we al het stof en de ladingresten van de belading weer kwijtraken. Een schoon schip werkt veiliger en fijner, je loopt niet al die troep naar binnen en het ziet er een stuk beter uit.

Sluis Quesnoy, de Frans-Belgische grens. Op dit stuk Franse vaarweg laat iedereen het schip drijven in de sluizen, we maken niet vast.

We schieten goed op en liggen ‘s avonds tegen 21:30u in Deinze. Het is geen ideale ligplek, je hebt hier een laag en een hoog stuk kade. Het hoge stuk is met geladen schip vervelend omdat de bolders op de wal zo ver weg staan maar het lage stuk is helaas al druk bezet. Aan het beneden deel van de kade is wel een stukje lage kade van ongeveer 25 meter dus we improviseren een beetje met lage en hoge touwen. Met onze 300 ton willen we goed strak liggen, de andere schepen varen hier hard langs en trekken je door hun zuiging van de kade af. Het lukt door de plaats van de bolders aan de wal niet helemaal maar het moet maar. Eerder op de avond gaan liggen was niet echt een optie, bij de vorige sluis (Vijve) is tegenwoordig weinig plek en is het erg druk en bij de sluis daarvoor, Harelbeke, ligt je niet veel beter dan hier én er komen daar steeds meer ‘verboden vast te maken’ borden. De sluis ligt middenin de stad tussen de nieuwbouw huizen en de ongestoorde avond van de walbewoners is natuurlijk belangrijker dan onze nachtrust. Ze zouden eens last kunnen hebben van onze aggregaten, stel je voor. Maar de sluis was er toch al voordat de huizen er waren, zij willen toch leuk aan het water wonen?

Morgen gaan we over de Boven Zeeschelde, dat is het water tussen Gent en Antwerpen.

Dat is een getijde rivier en het kan daar hard stromen, wij willen het tij dan ook zoveel mogelijk mee hebben. We bellen daarom overdag voor de zekerheid altijd even met sluis Merelbeke, morgen om 10:30u hoog water daar. Dan willen we om 07:00u hier in Deinze vertrekken zodat we met een redelijk toerental (en dus gasolie verbruik) die kant op kunnen.

Dinsdag

We schutten vandaag netjes op tijd in Merelbeke waar we ook het drinkwater bijvullen en varen met hoog water de Boven Zeeschelde op.

De Boven Zeeschelde is een heel speciaal stuk water. Het is eigenlijk een grote trechter die richting Gent steeds smaller wordt.
Het verschil tussen hoog- en laag water is vrij groot, al snel een paar meter. Ik heb altijd het gevoel dat je terug bent in de tijd, alles gaat hier nog om de natuur en het landschap. De rivier maakt de dienst uit.

Voor ons gevoel bestaat de Boven Zeeschelde eigenlijk uit drie gedeeltes, een redelijk recht stuk tussen Melle en Appel, een erg bochtig gedeelte tot aan Baasrode en dan een heel breed stuk tot aan Antwerpen.

In dat smalle bochtige gedeelte zitten een paar bochten waar we als het even kan geen andere schepen willen ontmoeten. Die bochten zijn bij alle schippers die hier vaker komen bekend en de namen en meldpunten staan ook op onze elektronische vaarkaart.

Op die elektronische vaarkaart met AIS koppeling zijn andere schepen goed te zien dus daar kunnen we rekening mee houden. Ik meld ons altijd via de marifoon wanneer we niet 100% zeker zijn dat er niets aankomt, en ik doe dat in ieder geval wanneer we aan het bochtige stuk beginnen zodat een ander weet dat we eraan komen. Andere schepen doen dat meestal ook, sommigen melden zich veiligheids halve bij iedere scherpe bocht.

We varen met stroom mee dus even stoppen is er niet bij, we kunnen hoogstens iets langzamer aan doen.
Wij varen hier al snel tussen de 10km/u en 15 km/u met de stroom mee. Rond gaan kan hier ook niet, daarvoor is het te smal. Wanneer je hieraan begint moet je door.

En natuurlijk komen we net hier een klein schip tegen (mét marifoon zo te zien, ze hebben een mooie witte antenne staan) dat zich niet meld, niks laat horen en ook nog midden in de rivier vaart. Op het allerlaatste moment gaan ze opzij, er wordt vriendelijk gezwaaid, heel gezellig allemaal. Wij hebben ondertussen vaart teruggenomen voor de bochten die komen maar we lopen toch nog steeds zo’n 11 km/u voor stroom.
Hebben ze ons niet gehoord op de marifoon? Durven ze niks terug te zeggen? Of staat ‘ie gewoon uit?

Op de foto hier onder lijkt het nog heel breed maar wanneer we eenmaal in zo’n scherpe bocht zitten loopt het achterschip ver door en blijft er niet veel ruimte over, zeker wanneer ik geen andere schepen verwacht. We ‘driften’ de bocht door zeg maar.

Doordat we tot aan de luiken lading in het ruim hebben ligt ons zwaartepunt relatief hoog en daardoor zijn we niet zo heel stabiel. Ik heb geen stabiliteits berekening gemaakt maar we merken het wel degelijk en daarom ga ik met minder snelheid de bochten door dan dat we hier meestal doen en zelfs dan hellen we nog aardig over. Ook stuur ik de scherpe bochten op handbediening en niet op de piloot om zo veel mogelijk controle te houden.

Laag water in Sint Amands. De slik bodem is al goed zichtbaar bij de kade. Aan de palen kun je zien hoe hoog het water komt bij vloed.

Vanaf Sint Amands liggen er hier rode en groene tonnen en is het eigenlijk heel simpel varen. Wel even zeker weten dat ik de juiste ton aan de juiste kant houd. Rood-Rechts-Naar Zee heb ik van mijn eerste leermeester geleerd en dat is voor mij nog steeds een nuttige vuistregel. Intussen ken ik het vaarwater hier wel maar toch altijd even blijven controleren.

Ongeveer bij Baasrode merken we dat het tij echt gekenterd is en verliezen we steeds meer snelheid. We verhogen het toerental, tot nu toe verbruikten we zo’n 8-10 liter per uur en daarmee liepen we zo’n 10 km/u - 12 km/u, dat wordt nu 15 l/u (7,5 km/u) en vanaf Temse wordt dat zelfs 17 l/u om die 7,5 km/u vast te kunnen houden. Ik vaar meestal op verbruik, niet op toerental.
Tij mee of tegen maakt dus veel uit.

Bij Temse ligt een spoorbrug die op het moment in onderhoud is en dus niet bediend wordt. Geen probleem, er gaat op dit moment 9 meter onderdoor maar wel iets om rekening mee te houden.

Een eindje beneden Temse komen we langs Steendorp, een belangrijke plek voor ons. Hier kunnen we altijd goed liggen aan drijvende steigers wanneer we bijvoorbeeld willen wachten op een beter tij. Net beneden Steendorp kun je namelijk een aantal richtingen op, naar Brussel, naar de Rupel en de Nete of richting Antwerpen. Voor de Rupel/Nete of Antwerpen heb je andere getijden nodig en ook wanneer je daar vandaan komt kun je hier goed wachten voor je volgende stuk rivier.

Ik draai met een ruime bocht de Rupel op. We hebben de stroom op de Schelde nu immers tegen en er ligt een stenen oever direct na de uitstekende dam van sluis Wintam. Ook meld ik me even via de marifoon hoewel ik op de AIS niets aan zie komen. Beter een keer teveel dan een keer te weinig melden. We hebben op de Rupel nu weer stroom mee, hoewel we opvarend zijn.

Op de Rupel komen we bij de spoorbrug van Boom en die is bij sommige waterstanden veel te laag om onderdoor te varen maar dat zal nu geen probleem zijn. Er zijn bij die brug vervelende ongelukken gebeurd en wij hebben er ook al het een en ander meegemaakt.

De spoorbrug van Boom. Rechts het beweegbare gedeelte. Bij open brug gaan de lichten voor allebei de kanten tegelijk op groen. Let ook even op de rode ton vrijwel recht vooruit.

Ook de betonning moet je hier even goed in de gaten houden.

De Zennegatsluis waar we straks doorheen moeten is bij bepaalde waterstanden niet te bevaren, want dan is het te ondiep op de drempel, we bellen dus altijd van tevoren met de sluis om te vragen hoe laat we er kunnen schutten. Vandaag is dat met onze diepgang vanaf 17:30u. Dat komt uitstekend uit, we zijn er tegen 18:00u.

De Zennegatsluis schut soms nogal ruw en snel en heeft een verval van een paar meter. Deze keer komt de sluiswachter een touwtje aanpakken dus geen centje pijn, we schutten rustig en beheerst. Ook dat is hier wel eens anders geweest. Een keer boven gekomen doen we het huisvuil in de container en varen we naar buiten. In België en Frankrijk kun je je huisvuil op de meeste sluizen wel kwijt, in Nederland is dat vrijwel onmogelijk en blijf je er in de praktijk mee zitten tot je weer in het buitenland bent of op een plek waar ze binnenvaart vriendelijk zijn zoals Terneuzen. Intussen hebben we zo onze adresjes waar we weten dat we een vuilniszak kwijt kunnen maar het blijft absurd. Terwijl er een EU verdrag is dat overheden verplicht huishoudelijk afval van binnenschepen gratis te verwerken.

Het is intussen 18:30u, we blijven boven de sluis liggen, het is mooi geweest voor vandaag. Morgen bellen we met de ontvanger in Herent wanneer ze ons denken te lossen. Het is vandaag dinsdag en we zijn pas voor volgende week maandag besteld, ruim op tijd dus.

De planning voor het lossen is nog niet helemaal zeker “maar deze week zal het wel niet worden, bel vrijdag nog maar even”. Ze weten in ieder geval dat we op het kanaal zijn, boven de sluis. Op de losplek zelf kunnen maar een paar schepen liggen dus daar gaan we nog niet naar toe, we varen naar de ligplaats boven sluis Boortmeerbeek. Volgens de AIS ligt daar nu maar 1 schip en er is plek voor meer. Dit is in de praktijk de wachtplek voor de schepen met bestemming Herent.

We wisten al dat we waarschijnlijk tijd over zouden hebben op deze reis, we hebben er over gedacht om een paar dagen ergens anders te gaan liggen, maar de meeste aantrekkelijke opties zijn deze keer nogal om (Antwerpen, Terneuzen) en daar moet je havengeld betalen. Daarbij komt dat er altijd de mogelijkheid bestaat dat ze je wél willen lossen voor de eigenlijke datum en, last-but-not-least, je kunt maar beter zo dicht mogelijk bij je bestemming zijn, zeker op een kanaal als dit, het zal niet voor het eerst zijn dat er ineens een brug of sluis in panne gaat zodat er een stremming is. We hebben nu ons best gedaan en boven Boortmeerbeek lig je ook niet verkeerd, maar zonder Corona zouden we misschien een dagje in Mechelen zijn gebleven, even op Restaurant zoals ze hier zeggen.

Op ons dooie gemak door Mechelen. Langzaam aan om de jachten niet mee te trekken, onze 300+ ton zuigt nogal.

Woensdag

We vertrekken op ons gemakje tegen 09:30u, voor ons doen hebben we serieus uitgeslapen.

Voor de bediening van alle bruggen en sluizen op dit kanaal (Kanaal Leuven-Dijle) communiceer je via de marifoon met de centrale bediening in Kampenhout, dat werkt goed. De bruggen gaan op tijd open, sluizen staan klaar, alles gaat vlot, ik hoef voor de bruggen niet eens af te stoppen.

We hebben met de brugbediening gesproken via de marifoon. Alvast groen licht bij een nog opengaande brug en de sluis daar net achter staat al open

Sluis Boortmeerbeek. Een voor en achter draad op het voorschip, achter gewoon laten drijven. Het schutten gaat hier wel snel en met veel water, zonder die twee touwen gaan we in het begin alle kanten op

Om 13:00u liggen we vast boven de sluis. Het vastmaken heeft even geduurd, we blijven hier immers waarschijnlijk een paar dagen en er komen steeds schepen langs dus we willen goed liggen, zoals altijd als het even kan strak in de touwen.

Donderdag

Vandaag boodschappen doen want er is een supermarkt vlakbij.

‘s Middags belt de ontvanger: Ze willen graag morgenmiddag tegen 15:00u beginnen met lossen ipv. volgende week maandag, of we morgen al die kant op kunnen komen. Of we dan wel bereid zijn om geen liggeld van vrijdag <> maandag te vragen. Daar ga ik mee akkoord, het is in ieders belang om snel leeg te komen.

Onze coöperatie belt ook, of we zin hebben in nog eenzelfde rondje, dus 1x Terneuzen-Arques en dan aansluitend weer 1x Santes-Herent. Dat lijkt me uitstekend dus we gaan akkoord. De komende twee reizen zijn daarmee ook alweer binnen. In deze Corona crisis tijd weten we toch nog aardig bezig te blijven.

Vrijdag

We vertrekken rond 07:00u richting Herent. Dan hebben we nog ruim tijd over vandaag, maar je kunt er maar beter liggen en we slapen toch niet rustig uit wanneer we weten dat we nog moeten varen en lossen.

De eerste sluis is Kampenhout, dat is zoals alle kunstwerken hier een sluis met Kempenaar afmetingen, maar deze ligt in een bocht, de sluis is krom in plaats van recht. Het past goed maar zowel de invaart als de uitvaart zijn in de bocht dus ik vaar graag extra rustig naar binnen en naar buiten.

Na de volgende sluis, Tildonk, gaan we rond en dan achteruit naar de losplek. We zouden ook kunnen wachten met rond gaan tot we leeg zijn en dan pas achteruit, dan kunnen we de kopschroef gebruiken dus dat is makkelijker, maar het is nu lekker rustig en je weet nooit hoe de wind de volgende week is, dus beter nu meteen rond.

Tegen 10:30 zijn we op de losplek. ‘s Middags komen ze een monster van de lading nemen.
Een buurman ligt intussen te lossen. Later op de middag krijgen we te horen dat het toch niet meer voor vandaag zal zijn maar dat ze volgende week maandag pas tegen 10:00u aan ons gaan beginnen, ze hebben gisteren onverwacht moeten overwerken en dat willen ze niet nog een keer doen. Hmmm, ze hadden wel gevraagd of we van het overliggeld wilden afzien, toeval?

En dat zorgt dus voor een hoop getelefoneer en afspreken.
Het schip dat volgende week ná ons zou lossen moet dinsdag in Antwerpen laden en wanneer wij volgende week maandag pas om 10:00u beginnen zijn onze buren niet op tijd leeg om die laaddatum te halen. Of wij het erg vinden om hen voor te laten? Wij weten inmiddels waar en wanneer wij gaan laden en we hebben als alles goed gaat nog wel wat tijd over, dus geen probleem, zij mogen eerst. Maar dat moet dan wel met een paar andere partijen worden kortgesloten, ons vervoer is immers onderdeel van een keten en wij kunnen niet alle schakels overzien. Maar iedereen is ok, blij zelfs, dus de buurman is ook weer geholpen. Zo werkt dat hier soms.

Rond het terrein staat een groot hek en vanmiddag verwachten we wat bezoek, dus we leggen het schip met de voorkant zo dat de kop net nog buiten het hek uitkomt, dan kunnen die mensen makkelijker aan boord komen. ‘s Avonds verhaal ik het schip in mijn eentje een paar bolders naar achteren zodat we voor het weekeinde veilig binnen het hek liggen. Feierabend.
We hebben zelfs walstroom zodat de overburen geen last hebben van ons aggregaat.

Op de losplek in Herent. De pijp naast het schip is voor belading, wanneer we gaan lossen schuiven we naar achteren naar de rode kraan.

We horen graag van onze lezers via de commentaren, dus laat van je horen, link naar de post, interactie is erg welkom.

Blog