Canal du Nord
Het Canal du Nord (CdN) is een van onze favoriete kanalen.
En dat is een beetje speciaal, want het is eigenlijk best saai, vooral als je er zoals wij veel komt. Na een tijdje weet je het wel.
Natuurlijk leer je alle vaarwegen na een tijdje goed kennen en dat is maar goed ook want dat maakt het varen wel zo makkelijk en efficient. We varen tenslotte voor ons beroep. En voor ons plezier, trouwens.
Het kanaal is ooit gegraven als een alternatief voor het Canal de Saint-Quentin, begonnen in 1908 en uiteindelijk geopend in 1965. Jawel, 1908-1965, we zijn tenslotte wel in Frankrijk. Het is natuurlijk iets ingewikkelder, La Grande Guerre en dat soort dingen, maar een lange tijd is het wel. De sluizen zijn 90 meter lang en 6 meter breed.
Het is op het Canal de Saint-Quentin niet overal even diep en door het grotere aantal kleinere sluizen duurt het wat langer om het kanaal te passeren vergeleken met het Canal du Nord. We zouden liever via dit kanaal varen, maar het duurt voor ons als commercieële gebruikers net even te lang. Met een klein schip zou dit voor ons de eerste keuze zijn.
Het Canal du Nord is de grote verkeersader om Frankrijk in te varen, richting Parijs. Het Canal du Nord is dan ook altijd druk bevaren.
We weten eigenlijk niet waarom we er zo graag komen. Het is niet erg mooi, zeker niet vergeleken bij het Canal de Saint-Quentin, het alternatief voor het Canal du Nord. Maar wij houden ervan.
Het CdN (samen met het Canal de Saint-Quentin) is een van de grote bestaansredenen van de tegenwoordige spitsenvaart. Doordat de sluizen relatief smal zijn kunnen de meeste grotere schepen er niet door en via de andere hoofd-assen richting Frankrijk kunnen dat soort schepen al helemaal niet varen. Er zijn wel speciale 'Canal du Nord' schepen gebouwd speciaal voor de afmetingen van de sluizen, die zie je hier dan ook vrij veel. Die schepen en de spitsen (soms in de lengte gekoppeld als een 'convoi') zijn de enige schepen die verder Frankrijk in kunnen. Een echte bottleneck. Joepie!
Er komen natuurlijk veel franse schepen en dus zijn er een aantal gewoontes ontstaan die in geen enkel reglement staan maar die wél door iedereen worden toegepast. De eerste keer dat je hier komt weet je dat natuurlijk niet (en de meeste kleine schepen die hier varen hebben al helemaal geen idee) maar in de praktijk wordt het je allemaal snel duidelijk, soms door de vriendelijke hulp van een collega, soms doordat een Fransman je gewoon uit het water vaart. Het is hún kanaal!
Hier zie je een van die eigenaardigheden:
Wanneer je voor de sluis moet wachten omdat er schepen in liggen doe je dat aan de kant van de kade, waar de bolders staan. Je hoeft geen blauw bord bij te zetten, iedereen verwacht van je dat je aan die kant wacht. Ook de kleine schepen worden verondersteld daar te wachten.
Wel een dingetje om op te letten:
Een schip kan pas gaan manoeuvreren wanneer het helemaal uit de sluis is. Je moet dus genoeg ruimte overlaten voor een 'convoi' (twee in de lengte gekoppelde spitsen, 80 meter lang) of een canal-du-nord schip om ook daadwerkelijk de sluis uit te varen. Dus óf aan de kade vastmaken of op ruime afstand blijven drijven, zoals op de foto. Op de AIS kun je trouwens meestal wel zien wat er in de sluis ligt dus kun je daar rekening mee houden.
Nog zo iets: Er staan maar een heel beperkt aantal bolders per kade, net genoeg om twee spitsen vast te maken voor de nacht. De lengte van de kade en het aantal spitsen dat daar past is overigens min-of-meer afgestemd op de lengte van het pand (het water tussen twee sluizen), bij een lang pand of op een plek waar meerdere schepen kunnen samenkomen, zoals bij de tunnels, is de kade wat langer.
Je maakt je spits vast met een steekeind aan de achterkant en een vooreind aan de voorkant.
(Een steekeind staat naar achter, een vooreind naar voren)
Er zijn dus per spits maar twee bolders beschikbaar. Op de meeste kade's kunnen dan ook twee spitsen liggen, verder niets, of je moet langszij gaan vastmaken.
En dat is geen enkel probleem want er kunnen per schutting maximaal twee spitsen in een sluis, dus in de praktijk is twee vastmaakplaatsen voldoende.
Die praktijk gaat er dan wel vanuit dat alle schepen de volledige bedieningstijden van de sluizen benutten. Wanneer er iemand blijft liggen neemt 'ie eigenlijk de plaats in van een schip dat erna gaat komen en dat is meestal erg onhandig. Er zijn uitzonderingen, maar gewoon doorvaren werkt voor iedereen het beste. Als je je niet aan de maximale bedieningstijden wilt houden kun je veel beter het gemoedelijke Canal de Saint-Quentin nemen. Daar zit je niemand in de weg en heb je alle tijd aan je zelf. Het CdN is een snelweg voor schepen richting Parijs.
Op deze foto zie je de bolders die er voor het aanmeren beschikbaar zijn.
Er staan drie paren van twee bolders, maar die zijn dus bedoeld voor twee spitsen. Dan blijft er voor en achter nog één bolder over, maar die zijn in de praktijk onbruikbaar wanneer er al twee spitsen liggen (of misschien straks gaan liggen).
Veel jachten beseffen dat niet en maken vast aan de twee bolders in het midden van de kade, die voor hen op een ideale plaats staan. Maar daarmee nemen ze wel de plek van twee spitsen in.
Wanneer er 's avonds een spits aankomt, na sluitingstijd van de sluizen, is er voor hen geen enkele andere mogelijkheid om vast te maken dan de bolders aan de kade. Wanneer er daar dan een klein schip ligt is er een probleem.
Meestal kun je de mensen wel overtuigen dat ze beter even ruimte kunnen maken, maar soms zijn ze niet aan boord of willen niet meewerken en dan kun je enkel langszij zo’n klein schip aanmeren. Dan is het natuurlijk feest, want dát kan toch niet, een groot schip langszij hun mooie scheepje.
Het CdN is niet ingericht voor kleine schepen op vakantie. Wij op onze grote schepen hebben geen alternatief om vast te maken voor de nacht. Iedereen kan bij ons langszij komen maar we gaan 's morgens wél om 06:30 uur varen, op zondag heb je geluk en beginnen we pas om 09:00 uur. Als je rustig met een klein schip wilt overnachten kun je beter in Péronne gaan liggen, daar is een jachthaven (volgens de bordjes).
Het noordelijke gedeelte van het CdN komt door een gebied waar in WO I veel is gebeurd, je ziet dan ook overal oorlogsgraven. Ikzelf vind dat altijd aangrijpend, er is hier veel geleden.
Er zijn twee tunnels in het CdN. Bijna alle franse kanalen hebben wel een tunnel en er moeten in dit kanaal aardig wat heuvels worden overbrugd dus er zijn er hier twee.
De tunnels zijn ongeveer even breed als de sluizen, 6 meter. Er zijn betonnen gedeeltes aan allebei de kanten die met hout of kunststof zijn afgezet.
Wij sturen meestal zó dat het voorschip tegen één van de betonnen zijkanten aan komt te liggen en we proberen dan om het achterschip vrij te houden (niets aan te laten raken). Op die manier kunnen we nog met een redelijke gang door de tunnels varen zonder al te veel te stoten.
Natuurlijk varen wij het hele jaar door op het CdN, niet enkel tijdens de zonnige zomermaanden. Nog een van de redenen waarom de schepen die altijd op het CdN varen de kleine schepen toch vaak als een vreemde eend beschouwen.
Met leeg schip passen we niet onder de bruggen en sluisingangen door (3.70 meter hoog), dus we moeten water in het achterruim zetten, we varen dan in zgn 'Grand Ballast'. Dan zien we recht vooruit niet veel meer, we hebben een grote dode hoek, meer dan de in Nederland maximaal toegestane 350 meter. Maar we zijn hier niet in Nederland!
Zo vaar je dan een sluis in, en dan is het hier nog makkelijk want deze is opvarend. Afvarend zie je de sluis helemaal niet.
Andere schepen ontmoeten kan dan ook even opletten zijn.
Hij is er wel, alleen zie je 'm niet over het schip heen.
Geen nood, we gebruiken spiegels, we zien de andere schepen ruim op tijd en kunnen zo toch een kleine sluis invaren. Deze foto is overigens niet op het CdN genomen maar bij een échte spitsen sluis.
Invaren bi slecht zicht. Het is niet te zien of je wel recht voor de sluis ligt.
Sluizen invaren met een groot schip is hier een hele kunst, vooral met geladen schip. Door de bouw van het kanaal en omdat er een hoop water opzij moet wanneer je de sluis in vaart wordt je vaak op het laatste moment met je voorschip naar de zijkant weggezet, opzij geduwd zeg maar. Het kan dan lastig zijn om het schip toch zonder problemen de sluis in te krijgen. Sluizen invaren op het CdN moet je echt leren.
Ook kunnen er in de panden watergolven heen en weer lopen, de zgn Bassinée (geen idee of je het zo schrijft, zal wel niet). Invaren terwijl je schip door zo'n golf wordt opgetild is nog eens een extra uitdaging.
Vastmaken voor de nacht in een natte sneeuwstorm.
In de sluis. Er zit onweer in de lucht.
's avonds in de opvaart.
Slecht zicht. De sluis (recht voor het schip) staat op rood/groen, wordt dus voor ons klaargemaakt. We kunnen direct gaan schutten.
Het kanaal in de winter
Hier vind je onze filmpjes over het varen door het Canal du Nord: https://youtube.com/playlist?list=PL3D5h5MLxFjmKWafZmR4ySuNKM11Te1UE
En hier een artikel van binnenvaart in beeld: https://www.binnenvaartinbeeld.com/nl/canal_de_saint_quentin/canal_de_saint_quentin
Het maken van deze blogs en onze filmpjes op YouTube gaat niet vanzelf. Als je waardeert wat wij maken dan zou je kunnen overwegen om ons ook financieel een beetje te steunen via Petje af, https://petje.af/hetschipveronica of via Patreon, https://www.patreon.com/despitsveronica
Alvast heel erg bedankt
Roeland en Veronica